Odbieranie świata przez zmysły
----------

Czyli kilka słów o integracji sensorycznej

Do dziecka już w życiu płodowym docierają  różne bodźce ze świata zewnętrznego, które człowiek odbiera za pomocą zmysłów: słuchu, węchu, wzroku, dotyku, smaku. Integracja sensoryczna jest przetwarzaniem tych bodźców, które docierają do nas pod różnymi postaciami z zewnątrz. Po narodzinach dziecko codziennie widzi, dotyka dużą ilość przedmiotów o różnych kształtach, kolorach, fakturach, słyszy przeróżne dźwięki, później poznaje również różne smaki. Wszystkie te odebrane ze świata zewnętrzego informacje mózg rozpoznaje, segreguje, interpretuje i integruje je z wcześniejszymi doświadczeniami.


Kostka sensoryczna Mom's Care Hencz Toys

Według twórczyni teorii integracji sensorycznej dr Jean Ayres: "to proces, który zaczyna się od życia płodowego, najintensywniej przebiega w wieku przedszkolnym, ale trwa całe życie" (J.Ayers "Dziecko a integracja sensoryczna"). Obecnie wiele mówi się o tym, aby niemowlę doświadczało świata wszystkimi zmysłami, aby dorośli mu w tym nie "przeszkadzali", ponieważ uczymy się i rozwijamy przez zmysły. Bardzo ważne jest zatem nie ograniczać za bardzo możliwości doświadczania przez dziecko nawet to maleńkie, ale zapewnić mu oczywiście bezpieczeństwo w ramach jego eksplorowania otoczenia.




Piłeczki sensoryczne z piłką świecącą B.Toys

W przypadku małych dzieci warto pamiętać o kilku prostych zasadach:
• nie ograniczaj kontaktu dotykowego z dzieckiem, głaszcz, przytulaj, masuj,
• nie ograniczaj kontaktu ruchowego z dzieckiem, kołysz, noś je na rękach, bujaj
• wkładaj dziecku do rąk różne przedmioty, zabawki, nazywaj je
• muzykuj z dzieckiem na naturalnych instrumentach, garnki, butelki, talerze,
• pokaż dziecku jak brzmi świat, uderzaj w szklankę, przelewaj wodę, włącz suszarkę,
• pozwól dziecku na swobodny ruch i trening mięśniowy, ułóż dziecko na bezpiecznym, stabilnym podłożu i pozwól dziecku samodzielnie się poruszać, przekręcać, przesuwać, dźwigać,
• stwórz dziecku bogate sensorycznie środowisko tak aby rozwijało wszystkie zmysły,
• zapewnij dziecku zaspokojenie potrzeb fizjologicznych i psychicznych,
• sięgnij do starych sprawdzonych zabaw, masy plastyczne, klocki,
• pozwól dziecku brudzić się, w ten sposób poznaje świat, dzieci dzielą się na szczęśliwe i czyste.
W przypadku starszych dzieci ważne elementy to:
-  uprawianie sportu
- ograniczenie zajęć statycznych ( siedzenie przed komputerem, telewizorem)
- właściwe odżywianie
źródło: Polskie Stowarzyszenie Terapeutów Integracji Sensorycznej


Wagonik z akcesoriami do piasku B.Toys

Co może nas zaniepokoić w zachowaniu dziecka i świadczyć o zaburzeniach integracji sensorycznej?
Nadmierna wybredność w jedzeniu - unikanie nowych smaków, unikanie niektórych konsystencji pokarmów, tendencja do wypychania ust jedzeniem.
Problemy z równowagą - dziecko często upada, potyka się, idąc do innego pomieszczenia obija się o meble, ma kłopoty ze swobodnym poruszaniem się.
Nadwrażliwość na bodźce - dziecko lubi nosić tylko określone rodzaje ubrań, przeszkadzają mu metki, unika fizycznej bliskości, dotyku, nie lubi brudzić się farbami, klejem, nie lubi obcinać paznokci, czesać się, myć zębów, w głośnych miejscach jest podenerwowane, źle reaguje na głośne dźwięki (muzyka, odkurzacz).
Opóźnienie w rozwoju funkcji motorycznych - dziecko ma problemy z samodzielnym zapinaniem guzików, sznurowaniem butów, łapaniem piłki, jazdą na rowerze, w niewłaściwy sposób trzyma sztućce, nożyczki, ołówek, niepewnie wchodzi i schodzi po schodach, ma kłopoty z wycinaniem, rysowaniem po śladzie.
Zbyt mała wrażliwość na bodźce - kolorując dziecko mocno dociska kredkę, lubi być mocno przytulane lub samo mocno przytula, nie zauważa zdrapań czy siniaków spowodowanych upadkiem, poszukuje głośnych dźwięków.
Agresja - dziecko łatwo wpada we frustrację, reaguje agresją na za dużą ilość bodźców.
Ruchliwość - dziecku trudno się skoncentrować, łatwo się rozprasza, cały czas trzyma coś w rękach i tym porusza, jest w ciągłym ruchu.
P. G. Emmos, L. M. Anderson: „Dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej…”


Gra Ringo z 6 obręczami i piłeczką Quut

W zaburzeniach integracji sensorycznej bardzo pomocnym elementem jest terapia, która najczęściej przebiega w formie zabawy. Jeśli terapia prowadzona jest przez certyfikowanego terapeutę i opiera się na właściwej diagnozie, może przynieść dość szybkie rezultaty. Oprócz terapii bardzo pomocna jest odpowiednio ukierunkowana zabawa rodzica z dzieckiem w domu.
Ważne aby rodzic był otwarty na doświadczanie różnych rzeczy przez dziecko oraz wpływ różnych bodźców na dziecko.
Warto również pamiętać, że integracja sensoryczna nie zastępuje uczenia się, może natomiast usprawnić ten proces i sprawić, że będzie on łatwiejszy. Dziecko nie wyrasta z problemów w zakresie integracji sensorycznej ale "rośnie" razem z nimi dlatego bardzo ważna jest wczesna interwencja jeśli rodzice zauważą problem.